Makt og elite i Norge

Ikke la deg lure av myten om det egalitære Norge, skriver sosiologene Hjellbrekk og Korsnes i Klassekampen 7/10:

I demokratiske styresett er det ein grunntanke at makta utgår av folket, til representantar av folket, som skal styre til beste for folket. Sjølv om denne eliten er blant dei mest opne, finn Patrick Lie Andersen at den vert meir lukka dess høgare opp i det politiske systemet ein kjem. I politikken rår det ei «lov om aukande ulikskap» når det gjeld klasse- og utdanningsbakgrunnar. Lokalpolitikarane utviser klare likskapstrekk med det folket dei skal representere, men det stiller seg annleis med klasse- og utdanningsbakgrunnen til topp-politikarane.

Også i den økonomiske eliten finn ein skiljeliner. På grunnlag av registerdata om formuesforhold, kan Nordli Hansen identifisere ein eigarelite som både har høge inntekter og høge kapitalinntekter. Er ein først ein del av denne eliten, har ein også gode utsikter til å verte verande rik over tid. I denne «eigareliten» er også innslaget av arv tydeleg: Dei har oftare foreldre med høge formuar og høge inntekter, og fedrar som sjølv er eller var bedriftsleiarar. Betydninga av denne arven har også auka over tid. Trass i likskapsorienteringa, og trass i at meritokratiske ideal står sterkt i det egalitære Noreg, finn ein altså ein formues- og eigarskapselite som i høg, og kanskje også i aukande grad vert reprodusert gjennom arv. 

Nesten samtidig, like i nærheten: Stein Erik Hagen sutrer over mobbing av de rike. Dertil kjemper Siv Jensen, leder av partiet for folk flest, i rollen som finansminister for skattelette til de som har de fett fra før, ja slike som Hagen.